دکتر "محمد جواد همت یار" اظهار کرد: کم کاری تیروئید دارای درجات مختلفی است به طوری که بعضی از بیماران هیچ گونه علائمی دال بر کم کاری تیروئید ندارند و سطح سرمی T4 و T3 نیز در آنها طبیعی است ولی سطح سرمی TSH کمی بالا رفته است که این نوع کم کاری تیروئید را کم کاری تیروئید تحت بالینی یاsubclinical hypothyroidism می گویند.

وی ادامه داد: در بعضی از بیماران کم کاری تیروئید بالینی است به طوری که سطح سرمی T4 و T3 کاهش یافته و سطح TSH به مقدار زیاد، افزایش یافته است. اختلال در تولید هورمون های تیروئید ممکن است به علت نقص در خود غده تیروئید باشد که به آن کم کاری اولیه یا ممکن است به علت کاهش ترشح TSH (کم کاری ثانویه) یا کاهش ترشح RTH (کم کاری ثالثیه) باشد.

شیوع کم کاری تیروئید بالینی 2-1 در هزار است و شیوع در کم کاری تحت بالینی 20 تا 120 در هزار می باشد، نسبت زنان به مردان 2 تا 8 به یک می باشد.

دکتر "همت یار" علل نارسایی اولیه تیروئید را به دو گروه بدون گواتر و همراه با گواتر که بیش از 98٪ موارد کم کاری تیروئید را تشکیل می دهد،تقسیم کرد و علل نارسایی اولیه تیروئید بدون گواتر را ، شامل فقدان مادرزادی تیروئید – تیروئید نابجا - کم کاری با علت های ناشناخته (ایدوپاتیک)، بعد از تیروئیدکتومی و بعد از تجویز ید رادیواکتیو و پرتودرمانی بیماری های ناحیه گردن دانست.

همچنین علل نارسایی اولیه همراه با گواتر را شامل اختلال مادرزادی بیشتر هورمون های تیروئید، تیروئید لنفوستیک مزمن، تیروئیدیت تحت حاد، کم کاری ناشی از کمبود ید، کم کاری ناشی از افزایش ید و داروها مانند تیونامید لیتیوم، تیومیانات و ید بیان کرد.

فوق تخصص غدد و متابولیسم بیمارستان حضرت علی اصغر(ع) ضمن اشاره به اینکه غربالگری در کم کاری تیروئید به این مفهوم است که تست های تیروئید در افراد بدون علامت که دارای ریسک بالایی از احتمال ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید هستند انجام شود، بیان کرد : فایده آن، تشخیص بیماری کم کاری تیروئید قبل از بروز علائم و نشانه ها می باشد و همچنین باید توجه داشت که اگر جایگزینی مناسب لووتیروکسین هیچ عارضه ای برای بیمار ندارد درمان با دوز مناسب هورمون تیروئید ممکن است سبب ایجاد عوارض بر روی سیستم اسکلتی و یا قلب و عروق شود.

دکتر " همت یار" گفت : افزایشTSH در جواب به کاهش سطح سرمی هورمون های تیروئید می باشد که سبب افزایش تولید T3 در مقایسه باT4 می شود. با توجه به اینکه فعالیت بیولوژی T3 بیشتر از T4می باشد در شروع کم کاری سبب جلوگیری از پیشرفت علائم می شود.

وی اظهار کرد: در کم کاری تیروئید پوست خشک و خشن، پوسته پوسته و ضخیم می شود، پف آلودگی صورت و ادم بدون توده دیده می شود، رنگ پریدگی پوست به علت انقباض رگ های خونی پوست می باشد، افزایش ضخامت و کاهش جریان خون پوست باعث سرمای بیماران می شود، کاهش فعالیت غدد چربی و عرق پوست سبب ایجاد خشکی پوست می شود، موها خشن و شکننده هستند، ریزش موهای سر و ابرو شایع است، ناخن ها ضخیم و شکننده می شوند.

این فوق تخصص غدد و متابولیسم در خصوص علائم کم کاری تیروئید اضافه کرد:در کم کاری تیروئید اشتها کم است و افزایش وزن به علت کاهش متابولیسم است، یبوست از علائم شایع است. افزایش چربی به علت کم کاری تیروئید بعد از جایگزینی هورمون های تیروئید به حالت طبیعی برمی گردد، تعداد ضربان قلب کاهش یافته است، به علت افزایش مقاومت عروق محیطی فشارخون افزایش می یابد، کم خونی خفیف دیده می شود و کاهش برون ده قلب در برخی موارد وجود دارد. کاهش شنوایی، افزایش اسیداوریک و افزایش خونریزی ماهیانه در زنان، افزایش شیوع سقط زودرس و کاهش میل جنسی در هر دو جنس ممکن است دیده شود.

دکتر "همت یار" همچنین اظهار داشت: در بزرگسالان علائم اولیه کم کاری تیروئید غیر اختصاصی است و بسیار آهسته بروز می کند به طوری که اطرافیان و حتی پزشک خانواده ای که بیمار را مرتب ویزیت میکند نمی تواند آن علائم را تشخیص دهد. علائم اولیه به صورت خواب آلودگی، یبوست، عدم تحمل به سرما، گرفتگی عضلات، سندروم کارپال تونل و منوراژی است، در طول ماه های بعد و با پیشرفت بیماری فعالیت فکری و جسمی کاهش می یابد، اشتها کم می شود و وزن اندکی افزایش مییابد، مو و پوست خشک شده، در بعضی نواحی مانند ابرو و موها می ریزد، صدا کلفت و قدرت شنوایی کم می شود. در شرح حال باید سابقه بیماری تیروئید در بیمار و خانواده، سابقه مصرف داروهای ضد تیروئید یا هورمون های تیروئید، سابقه عمل جراحی یا مصرف ید رادیواکتیو پرسیده شود.

وی بهترین آزمون برای تشخیص کم کاری اولیه و افتراق آن از کم کاری ثانویه و ثالثیه را اندازه گیری TSH سرم دانست. به طوریکه در کم کاری اولیه تیروئید، سطح سرمی TSH افزایش می یابد و رابطه معکوس با سطح سرمی T4 دارد، در حدود 30٪ موارد سرمی T3 طبیعی است. وجود گواتر و افزایش کلسترول و افزایش آنتی بادی های ضد تیروئید به نفع نوع اولیه است. حدود 80٪ از دوز لووتیروکسین خورده شده جذب می شود. لووتیروکسین باید با معده خالی ترجیحاً 30 دقیقه قبل از صبحانه مصرف شود. نباید همزمان با مهارکننده ترشح اسید معده، کربنات کلسیم، قرص آهن یارزین های صفراوی که جذب دارو را مختل می کند مصرف شود.

و در پایان خاطر نشان شد: در افراد مسن و مبتلا به بیماری های قلبی عروقی یا افرادی که چندین عامل خطر بیماری های قلبی عروقی دارند، درمان باید با احتیاط صورت گیرد؛ زیرا ممکن است آریتمی قلبی، آنژین صدری یا سکته قلبی در افراد مسن ایجاد شود.

پایان خبر.